- ендеше
- син.: демекСөйлем мен сөйлемді байланыстыратын шылау сөз.Е, болыс аулы осы болса, ендеше құдай берді, жігіттер (І.Жансүгіров).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
таяныш — … Ендеше киіз үйдің сүйегі дегенде шаңырақ, кереге, уық, сықырлауық, маңдайша, табалдырық, т а я н ы ш деп аталатын бөлшек құралдарына баса көңіл бөлген абзал (Лен. жас, 23.11.1972, 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
абажа — 1 (Түрікм.: Көнеүр., Таш., Тедж.) үлкен кебеже. Бізде а б а ж а д а ыдыс аяқ, ауқат сақтайды (Түрікм., Көнеүр.) 2 (Гур., Маңғ.) үлкен. Ендеше, мынау күнде күнде жатып өріп жүрген а б а ж а бөлме… (Ә. Кекіл., Құс қан., 29) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аза бойы қаза тұру — (Орал: Шыңғ., Чап.) аза бойы қаза болу. Ол немістердің әйелдер көрсе зорлап, аюанша тап беретіндігін талай естіген, Марина болса көрікті әйел, ендеше немістер бұған ұрынуы мүмкін, – осыларды еске алғанда оның а з а б о й ы қ а з а т ұ р д ы (А.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
енше — (Қост., Об.) ендеше. Е н ш е өзің біл, менің мұндай іспен жұмысым жоқ (Қост., Об.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әше — (Орал: Чап., Жымп.; Қост., Об.; Қ орда: Қарм., Сыр.) ендеше. Ә ш е, жұмбақ айт (Қост., Об.). Ә ш і мен сенімен барамын (Орал, Жән.). Бопты, ә ш і, мен қазір оралам, – деп қарт бұрылды (Ғ. Сл., Шалқ., 297) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
тетік — (Өзб., Ташк.) тың, қуатты, саулығы жақсы, қайғысыз. Сәлемдесуде үлкен кісілерге “тетіксіз бе?” делінеді. Қызыл шетік, ендеше қызыл шетік. Шетік жеген тоқтының көңілі т е т і к (Өзб., Ташк.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шулан — 1 (ҚХР) қасқырдың ұрғашысы, қаншығы. Бөлтірігін алма ш у л а н н ы ң, шұрқан салар қораңа (Монғ.) 2 (Рес., Омбы) ас пісіретін үй. Ендеше ш у л а н ғ а төсек салып берейік. Жоқ мен онда жатпаймын… суық қораға қамайтын мал емеспін (С. Мұқ., Өмір… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бейнәм — зат. кәс. Сусыз жерге егілген егін. Тау таудың етегіне, қырқыратқа, жота жотаға егілген астық б е й н ә м аталады. Суарылмайды. Көктемде сеуіп тастап, күзде орып алады (Қ. Толыбаев, Әсет, 237). – Бізше суармайтын жерді «б е й н ә м» дейді. Ол… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бортас — зат. Жұмсақтау ақ тас. – Мынауың б о р т а с қой. – Ендеше осы бір б о р т а с т ы керекке жаратамыз (Б. Дәулетбаев, Сүмбілшаш, 120) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
дәмегөйлен — ет. Дәмел ену, үміттену. Енді осындай шамаға дәм тұз тарта ма, тартпай ма дегендей, әркім жүз жасаймын деп д ә м е г ө й л е н б е с, ендеше барды, базарды қанағатқа саю лайық та (К. Ахметбеков, Егіз қала, 104). Үшіншілер: – көне диқангершілік… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ене — көкірек. Азық, тамақ, қорек. – Бала шағаның е н е к ө к і р е к қып отырғаны – жалғыз сиырдың сүті (Қ. Жұмаділов, Атамекен, 153). Енеңді ұрайын. Біреудің енесін боқтаған боқтық сөз. – Сөзіңе болайын, е н е ң д і ұ р а й ы н шірік, – деп кеңкілдей … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі